فواید اسطوخودوس؛ قدیمی‌ترین داروها
مردم معمولاً اسطوخودوس را با دو ویژگی به‌خصوص مرتبط می‌دانند: عطر و رنگ، اما ممکن است ندانید که گل اسطوخودوس و روغن حاصل از آن، دارای تاریخچه طولانی در طب گیاهی است.
اولین استفاده ثبت شده از اسطوخودوس به مصر باستان باز می‌گردد. در آنجا روغن اسطوخودوس در فرآیند مومیایی‌کردن نقش داشت. بعدها، اسطوخودوس در چندین منطقه از جمله ایران باستان، یونان و روم به عنوان افزودنی حمام استفاده شد. این فرهنگ‌ها معتقد بودند اسطوخودوس به پاکسازی بدن و ذهن کمک می‌کند.
اسطوخودوس دارای خواص درمانی متنوعی است؛ از ایجاد آرامش گرفته تا درمان عفونت های انگلی، سوختگی، نیش حشرات و اسپاسم. روغن اسطوخودوس، دارویی مؤثر در درمان چندین اختلال عصبی است. چندین بررسی حیوانی و انسانی نشان می‌دهد، اسطوخودوس دارای خواص ضد اضطراب، تثبیت‌کننده خلق و خو، آرام‌بخش، ضد درد، ضد تشنج، بی‌خوابی و محافظت‌کننده عصبی است؛ حتی از آن برای سلامت پوست و مو نیز استفاده می‌شود. اسطوخودوس برای کاهش یا درمان اگزما و خشکی پوست، ریزش مو، آکنه، التیام زخم و عوارض جانبی شیمی درمانی مفید است. می‌توانید از اسطوخودوس مانند چای یا کپسول یا به صورت موضعی برای رایحه درمانی استفاده کنید.
بی‌خوابی
از گذشته، اسطوخودوس برای افرادی توصیه می‌شد که بی‌خوابی یا سایر اختلالات خواب را تجربه می‌کردند. مردم بالش‌های خود را با گل‌های اسطوخودوس پر می‌کردند، تا به آنها کمک کند شب‌ها خواب بهتری داشته باشند. امروزه تحقیقات نشان می‌دهد؛ تنفس عطر اسطوخودوس کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد. یک بررسی سیستماتیک از 15 مطالعه در سال 2014 نشان داد، استنشاق روغن‌های مفید؛ از جمله اسطوخودوس، در افراد مبتلا به اختلالات خفیف خواب، اثرات مثبتی داشته.
تحقیقات انجام شده در سال 2015 نشان داد؛ افرادی که از رایحه درمانی اسطوخودوس استفاده می‌کردند، پس از بیدار شدن، احساس شادابی بیشتری داشتند. روغن اسطوخودوس خوراکی به افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی کمک می‌کند، شب‌ها بیشتر بخوابند.
اضطراب
اسطوخودوس برای افراد مبتلا به اضطراب بسیار مفید است. در متاآنالیزی بزرگ از منبعی معتبر در سال 2019، افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی که کپسول‌های روغن اسطوخودوس 160 میلی‌گرمی مصرف کردند، این اختلال در آنها به میزان جالب توجهی کاهش یافت. محققان در مطالعات دیگر نیز، نتایج مشابهی یافته‌اند.
به طور مثال، محققان در سال 2015 در مطالعه‌ای بالینی،60 نفر را در بخش مراقبت‌های ویژه عروق کرونر بررسی کردند. آنها دریافتند افرادی که تحت درمان با اسانس اسطوخودوس قرار گرفتند، سطح اضطراب پایین و خواب بهتری دارند. در این مطالعات آنها کپسول‌های اسطوخودوس را با داروی ضد اضطراب لورازپام مقایسه کردند و نتیجه گرفتند که اثرات اسطوخودوس با داروهای تجویزی قابل مقایسه است.
سردرد و میگرن
اثرات آرام‌بخش اسطوخودوس ممکن است برای تسکین سردرد یا میگرن کافی باشد. در سال 2012، درباره تأثیر اسطوخودوس بر سردرد میگرنی مطالعه‌ای انجام شد. 47 فرد مبتلا به میگرن، اسانس اسطوخودوس را به مدت 15 دقیقه استنشاق کردند. نتیجه این شد که شدت و دفعات سردرد میگرنی، در این بیماران کاهش یافت.
عوارض جانبی شیمی درمانی
براساس تحقیقات مؤسسه ملی سرطان، رایحه درمانی به افراد مبتلا به سرطان کمک می‌کند تا عوارض جانبی درمان خود را مدیریت کنند. از طرفی رایحه درمانی اسطوخودوس کمک می‌کند تا اضطراب وارده در روش‌های درمانی سرطان، در بیمار کاهش یابد.
افسردگی
اثرات اسطوخودوس بر افسردگی به اندازه تأثیراتش بر اضطراب مستند نیست، اما نتیجه تحقیقات در این زمینه امیدوارکننده است.
در سال 2016 تحقیقات بالینی بر زنانی که به تازگی زایمان کرده بودند و مبتلایان به بیماری کلیوی نشان داد؛ رایحه درمانی اسطوخودوس از استرس، اضطراب و افسردگی پس از زایمان و همودیالیز جلوگیری می‌کند یا آن را کاهش می‌دهد. مطالعات بعدی در سال 2020، نشان داد افراد مسنی که دوبار در روز به مدت 2 هفته، چای اسطوخودوس می‌نوشیدند، سطوح پایین‌تری از اضطراب و افسردگی را تجربه کردند.
آکنه
در مقایسه با درمان‌های تهاجمی‌تر، روغن اسطوخودوس به دلیل خصیصه آنتی‌باکتریایی‌اش راهی غیرتهاجمی برای درمان آکنه محسوب می‌شود. به طور مثال؛ ترکیبی از روغن اسطوخودوس و عصاره آلوئه‌ورا به‌طور مؤثری از رشد یک سویه باکتری‌های ایجاد کننده آکنه جلوگیری کرد.
سوختگی
اسطوخودوس مدت‌هاست که به عنوان درمانی سنتی برای سوختگی استفاده می‌شود. برخی از تحقیقات قدیمی‌تر نشان داده‌اند که داده‌های علمی برای تأیید این کاربرد وجود دارد. طبق مطالعه‌ای در سال 2009، فعالیت ضد میکروبی اسطوخودوس، به جلوگیری از عفونت پس از سوختگی نیز کمک می‌کند.
اسطوخودوس حاوی دو ترکیب ضد التهاب به نام‌های لینالول و لینالیل استات است. این دو ترکیب برای مشکلات پوستی مفید و تسکین‌دهنده هستند، مانند: اگزما، درماتیت، پسوریازیس، خارش، بثورات و... . به این صورت که از عصاره آن در ترکیبات داروهای درمانی پوست استفاده می‌شود.
کاربردهای اسطوخودوس
اسطوخودوس گیاهی چند منظوره است. از اسطوخودوس به طرق مختلفی برای ارتقای سلامت و تندرستی استفاده می‌شود، از جمله: گل‌های خشک، اسانس، روغن موضعی، کپسول‌ها، چای، تیسان و دم‌کرده، کرم‌ها، لوسیون‌ها و مرهم‌ها، محصولات زیبایی. البته از روغن موضعی اسطوخودوس نباید در پوست‌های دارای بثورات و خراشیدگی یا دارای علائم بیماری‌هایی مانند پسوریازیس یا اگزما استفاده کرد.
استفاده ایمن از روغن موضعی اسطوخودوس، به واکنش و حساسیت پوست شما بستگی دارد. برخی افراد، پس از استفاده از روغن اسطوخودوس، واکنش آلرژیک نشان می‌دهند. همیشه از روغن حامل استفاده کنید و قبل از استفاده از روغن اسطوخودوس، روی پوست خود تست پچ انجام دهید.
تعیین بی‌خطر بودن استفاده از این روغن در افرادی که باردار یا شیرده هستند، به تحقیقات بیشتری نیاز دارد. اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی به‌سر می‌برید، قبل از شروع هرگونه درمان با اسطوخودوس، با پزشک خود صحبت کنید.